3I/ATLAS Güneş’e en yakın geçişini yaptı: Peki şimdi nereye gidiyor?

EarthSky verilerine göre 3I/ATLAS, Güneş’e yaklaşık 203 milyon kilometre kadar yaklaştı.

Şu anda Dünya’dan bakıldığında Güneş’in arkasında kaldığı için teleskoplarla görülemiyor. Ancak Michigan Eyalet Üniversitesi’nden astronom Darryl Seligman, kuyrukluyıldızın birkaç hafta içinde yeniden gözlemlenebileceğini belirtti.

Kasımda yeniden görülebilecek

EarthSky’ye göre gökyüzü meraklıları, 11 Kasım’dan itibaren kuyrukluyıldızı şafak öncesi saatlerde teleskopla izleyebilecek. Avrupa Uzay Ajansı (ESA), 19 Aralık’ta 3I/ATLAS’ın Dünya’ya en fazla 270 milyon kilometre yaklaşacağını, ancak gezegen için hiçbir tehdit oluşturmadığını açıkladı.

Kuyrukluyıldız, Güneş Sistemi’nden geçen üçüncü yıldızlararası cisim olarak kayda geçti. 1 Temmuz’da keşfedilen 3I/ATLAS’ın her gözlemi, Güneş Sistemi dışındaki kökeni hakkında yeni bilgiler sunuyor.

Buz, gaz ve antik yıldız tozu

Kuyrukluyıldızlar, genellikle “kirli kartopu” olarak tanımlanıyor. Buz, kaya ve tozdan oluşan çekirdekleri, yıldızlara yaklaştıklarında ısınarak gaz ve toz salıyor. Bu süreç, kuyrukluyıldızın karakteristik parlak kuyruğunu oluşturuyor.

Seligman, “Güneş’e en çok yaklaştığında çekirdeğin en bütüncül görüntüsünü elde ederiz. Kuyrukluyıldız bilimcilerini en çok ilgilendiren şey, uçucu bileşiklerin (gazların) bileşimidir; çünkü bu, cismin oluştuğu yıldız sistemindeki ilk maddeleri gösterir” dedi.

NASA ve ESA’ya ait Hubble, James Webb ve SPHEREx gibi güçlü teleskoplar, 3I/ATLAS’ı gözlemlemek için kullanıldı. Bu gözlemler, kuyrukluyıldızdan karbondioksit, su, karbon monoksit, karbonil sülfür ve su buzu salındığını ortaya koydu.

11 milyar yıllık bir yolcu

Michigan Üniversitesi’nden Aster Taylor ile birlikte yapılan bir araştırmaya göre 3I/ATLAS’ın yaşı 3 ila 11 milyar yıl arasında değişiyor. Karbondioksitin kolayca gaz fazına geçmesi, bu kuyrukluyıldızın Güneş’e gelmeden önce başka bir yıldıza hiç yaklaşmadığını gösteriyor.

Mars ve ötesinden izleniyor

Kuyrukluyıldız, 3 Ekim’de Mars’a 30 milyon kilometre kadar yaklaştı ve bu sırada ESA’nın ExoMars Trace Gas Orbiter uydusu tarafından görüntülendi. Görev ekibinden Nick Thomas, “Bu, cihaz için son derece zorlu bir gözlemdi. Kuyrukluyıldız, normal hedeflerimizden 10 bin ila 100 bin kat daha sönük” dedi.

Kasım ayında ESA’nın Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) misyonu da 3I/ATLAS’ı gözlemlemeyi planlıyor. Ancak bu verilerin Dünya’ya ulaşması Şubat 2026’yı bulacak.

Bilim insanları, kuyrukluyıldızın Güneş’e yakın geçişinde saldığı maddelerin analizinin, hem cismin köken aldığı yıldız sistemine hem de yıldızlararası nesnelerin kimyasal yapısına ışık tutacağını belirtiyor.