ABD, Başkan Trump’ın görevdeki ilk 6 ayında diğer ülkelere yüzlerce saldırı düzenledi

Trump, ABD’de geçen yıl yapılan başkanlık seçimleri öncesinde yürüttüğü kampanya boyunca, küresel çaptaki “savaşlardan yorulmuş destekçilerine”, yönetiminin çatışmalardan uzak duracağı ve mevcut gerilimlere son vereceği vaadinde bulundu.

ABD Kongresi’nde 20 Ocak’ta düzenlenen törende, “Tıpkı 2017’de olduğu gibi, dünyanın gördüğü en güçlü orduyu yine inşa edeceğiz. Başarımızı sadece kazandığımız savaşlarla değil, aynı zamanda sonlandırdığımız savaşlarla ve belki de en önemlisi, asla girmediğimiz savaşlarla ölçeceğiz.” diye konuşan Trump, 47. Başkan olarak resmen göreve başladı.

Bu vaatlerin aksine, göreve geldiğinden bu yana 5 ülkeyi hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenlenmesine onay veren Trump, İsrail’in saldırıları altındaki Gazze Şeridi’ndeki çatışmaları ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdireceği iddiasında ise henüz başarı yakalayamadı.

Trump’ın ikinci kez başkanlık koltuğuna oturduğu bu 6 aylık dönemde ABD’nin hava saldırılarının hedefi olan ülkeler arasında İran, Irak, Suriye, Somali ve Yemen’in bulunduğu bilinirken bir ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilisi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sadece İran ve Yemen’e düzenlenen saldırıları kabul etti.

Son 6 ayda, neredeyse 4 yılda düzenlenen kadar saldırı düzenlendi

“Silahlı Çatışmaların Konumlanması ve Olay Veri Projesi” (ACLED) adlı sivil toplum kuruluşu tarafından yapılan bir incelemede, Trump’ın başkanlığının ilk 6 ayında neredeyse selefi Joe Biden’ın 4 yıllık görev süresi boyunca düzenlenen kadar hava saldırısı düzenlendiği ortaya konuldu.

ACLED Direktörü Clionadh Raleigh, yaptığı açıklamada, “Trump, bir önceki yönetimin 4 yıl boyunca düzenlediği saldırı sayısına yakın hava saldırısını sadece 5 ay içinde düzenledi.” ifadelerini kullandı.

ABD ordusunun Trump döneminde daha az kısıtlamaya tabi tutulduğunu ve daha hızlı ve sert saldırılar düzenlediğini belirten Raleigh, “Suriye, Irak, Afganistan, Yemen, Somali ve şimdi de İran bilindik yerler ama konu coğrafyaları değil, saldırıların sıklığı.” değerlendirmesinde bulundu.

Yemen

Trump yönetiminin düzenlendiği saldırıların büyük çoğunluğu, Gazze’ye saldırılarını durdurması için İsrail’e baskı yapmak amacıyla Kızıldeniz’deki ticari nakliyatı kısıtlamaya çalışan Yemen’deki Husilere yönelik yapıldı.

ACLED’in incelemesinde, şubat ile haziran arasında ABD’nin Yemen’e 481 hava saldırısı düzenlediği tespit edilirken saldırıların 280’inin, Trump’ın, Husileri Kızıldeniz’deki operasyonlarını durdurmaya zorladığı nisan ayında gerçekleştiği kaydedildi.

ABD ile Husiler arasında ateşkesin sağlandığı mayıs ayında ise 49 saldırının düzenlediği belirtilen incelemede, haziranda ise 1 saldırının daha gerçekleştiği belirlendi.

Uluslararası alanda hava saldırıları, hava savaşları ve hava operasyonlarını izleyen, inceleyen ve arşivleyen Londra merkezli Airwars, ABD’nin Yemen’e saldırılara başladığı 2002’den bu yana sivil can kayıplarının son dönemdeki saldırılarla neredeyse iki katına çıktığını ortaya koydu.

Trump’ın ikinci kez başa gelmesinden önceki 23 yılda Yemen’de ABD’nin askeri operasyonlarında hayatını kaybeden sivillerin sayısı 258 iken, son dönemde Husilere düzenlenen operasyonlar sonucu en az 224 sivil yaşamını yitirdi.

Pentagon, 29 Nisan’da yaptığı açıklamada, 15 Mart’tan itibaren Yemen’de Husi hedeflerine yönelik yaklaşık 1000 hava saldırısı düzenlendiğini, bu saldırılarda çok sayıda Husi mensubu ve komutanının öldürüldüğünü ve Husi askeri kapasitesinin ciddi şekilde zayıflatıldığını bildirmişti.

İran

Trump, haziranda İsrail ile İran arasında çatışmalar sürerken askeri harekatın bölgede daha geniş çaplı çatışmaya yol açabileceği endişelerine ve kendi destekçilerinden itirazlara rağmen, İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisleri hedef alan ABD saldırılarına yetki verdi.

ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine, “Gece Yarısı Çekici” adlı operasyon kapsamında İran’ın Natanz ve Fordo’daki nükleer tesislere düzenlenen saldırılarda B-2 hayalet bombardıman uçakları aracılığıyla toplam 14 “sığınak delici” bomba kullanıldığını, İsfahan’daki tesise ise Tomahawk füzeleri fırlatıldığını açıkladı.

İran ise ABD’nin saldırısına yanıt olarak 23 Haziran’da Katar’daki ABD’nin El-Udeyd Hava Üssü’ne füze saldırısında bulundu.

Trump, 24 Haziran’da, İran ile İsrail arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu. Trump, daha sonra İran ile nükleer görüşmelere başlamak ve Tahran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durduracak bir anlaşma istediklerini ifade etmişti.

Suriye, Irak ve Somali

Trump’ın göreve gelmesinin ardından ABD, Irak ve Suriye’de terör örgütü DEAŞ’a yönelik saldırıları sürdürdü.

ACLED, mart ayında Suriye’ye 3 saldırı ve Irak’a ise mart ve nisan aylarında birer saldırı düzenlendiğini belirtti.

Trump yönetimde ABD’nin sık aralıklarla Somali’de terör örgütü Eş-Şebab’a yönelik saldırılar düzenlendiğini aktaran ACLED, toplam saldırı sayısının 44 olduğunu bildirdi.

Afganistan’a düzenlenen saldırıların sayısına ilişkin kesin veri paylaşılmadı.