Aday sürücü belgesi iptal şartlarını düzenleyen kural iptal edildi

Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Mardin 1. İdare Mahkemesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 17. maddesindeki “aday sürücülüğün süresi, aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edilme ve yeniden sürücü belgesi alma şartları ile diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir” hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğunu öne sürerek iptalini istedi.

Mahkemenin başvurusunda, aday sürücü belgesinin iptaline dayanak alınabilecek eylemlerin çerçevesinin kanunla belirlenmesi gerektiği ifade edildi.

Başvuruda ayrıca, itiraz konusu kuralla, temel hak ve özgürlüklere ilişkin bir alanda idareye sınırları belli olmayan bir düzenleme yetkisinin tanındığı belirtildi.

Başvuruyu karara bağlayan Yüksek Mahkeme, ilgili kuralı Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Karar, 9 ay sonra yürürlüğe girecek.

“Anayasa’nın 13 ve 20’nci maddelerine aykırıdır”

AYM’nin kararında, söz konusu kuralın, yönetmelikle belirlenen hallerde aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptalini öngördüğüne işaret edildi.

Kuralın, bireylerin özel hayatlarının bir parçası haline gelen araç kullanabilme imkanını ortadan kaldırarak özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkına sınırlama getirdiği belirtilen kararda, “Özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkına sınırlama getiren düzenlemelerin kanunla yapılması, Anayasa’da öngörülen sınırlama sebebine uygun ve ölçülü olması gerekir.” ifadesi kullanıldı.

Bu hakkı sınırlamaya yönelik kanuni düzenlemelerin temel esasları, ilkeleri ve çerçevesinin belirlenmesi gerektiği aktarılan kararda, şunlar kaydedildi:

“Kuralda hangi hallerde aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edileceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmeden bu konunun düzenlenmesinin tamamıyla yönetmelikle yapılması öngörülmektedir. Diğer bir ifadeyle kuralla aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edilmesi yaptırımına bağlanan eylemlerin neler olduğuna ilişkin belirlemenin yapılmadığı, söz konusu belgenin iptaline neden olabilecek hallerin belirlenmesi yetkisinin ise tümüyle idareye bırakıldığı görülmektedir. Dolayısıyla kuralda yaptırıma konu olacak aday sürücü belgesi iptal şartlarına ilişkin olarak yasal çerçevenin çizilmediği ve ilkelerin oluşturulmadığı, bu suretle özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkına getirilen sınırlamanın kanunilik koşulunu sağlamadığı anlaşılmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 13 ve 20’nci maddelerine aykırıdır. İptali gerekir.”