AYM: Yüz Kızartıcı Suç ibaresi anayasaya aykırıdır

Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, Danıştay 10. Dairesi, gümrük müşavirliği izin belgesinin iptaline yönelik işlemin iptali talebiyle açılan davada, Gümrük Kanunu’nun 227. maddesinin 1. fıkrasının d bendinde yer alan “yüz kızartıcı suç” ifadesinin Anayasa’ya aykırı olduğunu ileri sürerek iptali için AYM’ye başvurdu.

Söz konusu düzenlemede, taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi 5 yıldan fazla süreli kaçakçılık, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, Hileli (dolanlı) iflas, yalan yere şahadet, suç tasnii, iftira gibi yüz kızartıcı suçları işlememek, ihaleye fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, vergi suçları ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında hüküm giymemiş olmak şartlarının arandığı belirtildi.

Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, “yüz kızartıcı suçlar” ibaresini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.

Kararın gerekçesinden

AYM’nin kararında, iptali istenen düzenlemede bazı suçlar sayıldıktan sonra, bu sayılanlar gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetin gümrük müşavirliği ve yardımcılığı mesleğinin icrasına engel olduğunun hüküm altına alındığı ifade edildi.

Türk Ceza Kanunu’nda veya başka bir kanunda yüz kızartıcı suçların hangi suçlar olduğuna ilişkin olarak açık bir hükme yer verilmediği tespitine yer verilen kararda, “Bir mesleğin icrasını belli suçlardan mahkum olmama şartına bağlayan bir kuralda hangi suçların bu kapsamda olduğunun açık ve net bir şekilde düzenlenmesi, kuralın mesleğin icrasına engel olacak suçların kapsamını genişletecek ve keyfi uygulamalara neden olabilecek ifadeler içermemesi gerekir.” değerlendirmesi yer aldı.

Düzenlemenin, “bireylerin hangi somut fiil ve olguya yasal çerçevede belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine imkan tanımadığı” aktarılan kararda, belirsizlik içerdiği vurgulandı.

Kararda, “Çalışma hakkına sınırlama getiren kuralın belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı, keyfiliğe karşı yeterli güvence içermediği, temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması gerekliliğiyle bağdaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kural, Anayasa’nın 13, 48 ve 49. maddelerine aykırıdır. İptali gerekir.” ifadeleri yer aldı.