BM’den Sudan’daki çatışmaların Güney Sudan’da ekonomik ve insani durumu kötüleştirdiği uyarısı

BM Güvenlik Konseyi, Sudan ve Güney Sudan’daki gelişmeleri görüşmek üzere toplandı.

Konseyde konuşan BM Genel Sekreteri’nin Güney Sudan Özel Temsilci Yardımcısı Guang Cong, “Sudan ve Güney Sudan arasındaki ikili ilişkiler, Nisan 2023’te Sudan Silahlı Kuvvetleri ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında başlayan savaştan derinden etkilenmeye devam ediyor.” dedi.

Cong, Sudan’da devam eden çatışmaların Güney Sudan’ı istikrarsızlaştırarak ekonomik ve insani durumu kötüleştirdiği konusunda uyarıda bulundu.

Çatışmalar nedeniyle Güney Sudan’ın Sudan üzerinden yapılan petrol ihracatının önemli derecede aksamalara uğradığını belirten Cong, bu durumun ülke ekonomisinin yüzde 25’e yakın daralmasına yol açtığını söyledi.

Cong, diğer yandan Sudan’da çatışmaların başlamasından bu yana yerinden edilmiş yaklaşık 41 bin kişinin Abyei bölgesine girdiğini ve bunun zaten sınırlı olan su, gıda, sağlık, barınak ve diğer insani kaynaklar üzerinde büyük baskı oluşturduğunu sözlerine ekledi.

“Tüm silahlı aktörlerin Abyei’den derhal çekilmesi çağrısını yineliyorum”

BM Afrika’dan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martha Ama Akyaa Pobee de Sudan’da devam eden çatışmalar nedeniyle “Sudan ve Güney Sudan arasındaki Abyei ve sınır sorunlarına ilişkin siyasi sürecin tıkandığını” belirtti.

Pobee, HDK de dahil olmak üzere silahlı aktörlerin varlığının, Abyei’nin kuzeyinde yasa dışı kontrol noktalarının kurulmasına yol açtığını ve bölgede bulunan BM barış güçlerini bunlara müdahale etmeye zorladığını ifade etti.

“Abyei’nin silahsız statüsüne uygun olarak, tüm silahlı kuvvetlerin ve diğer silahlı aktörlerin Abyei’den derhal çekilmesi çağrısını yineliyorum.” diyen Pobee, bölgede bulunan BM Abyei için Geçici Güvenlik Gücünün (UNISFA) insani yardım ortaklarını desteklemeye devam ettiğini kaydetti.

Pobee ayrıca, UNISFA’nın bütçesinde yapılacak yüzde 15’lik kesintinin askeri ve sivil personel sayısını azaltarak ve kritik destek operasyonlarını zorlayarak BM Misyonunun “görev uygulama kapasitesini etkileyeceği” konusunda uyardı.

Abyei’de 2005’ten beri ihtilaf sürüyor

Sudan ve Güney Sudan arasında 2005’te imzalanan barış anlaşmasıyla alınan, petrol zengini Abyei’nin nihai statüsünün müzakerelerle belirlenmesi ve referandum kararı uygulanamadı.

Güney Sudan, 2011’deki referandumun ardından bağımsızlığını kazanmıştı.

Güney Sudan’ın Mart 2023’te tartışmalı bölgeye askerlerini konuşlandırmasından bu yana gerginlik artmıştı.