Türkiye, uluslararası arenadaki aktif diplomasisiyle çatışma bölgelerinde barış ve istikrarın teminatı olma yolunda adımlarını sıklaştırıyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başından itibaren iki tarafla da görüşerek arabuluculuk faaliyetleri yürüten Türkiye’nin uluslararası arabuluculuk rolünü pekiştiren önemli bir dönüm noktası da perşembe günü İstanbul’da gerçekleştirilecek kritik toplantı olacak.
ABD Başkanı Trump, Orta Doğu gezisi öncesinde Oval Ofis’te düzenlediği basın toplantısında, İstanbul’da yapılacak Rusya-Ukrayna görüşmelerini değerlendirdi.
Toplantının yapılacağı gün Orta Doğu gezisinde tam olarak nerede olacağını henüz net olarak bilmediğini söyleyen Trump, toplantıya katılmayı daha önce düşündüğüne ama yoğun bir takviminin olduğuna işaret etti.
Donald Trump, daha sonra, İstanbul’daki görüşmelere katılma olasılığına ilişkin bir soruya, “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Orta Doğu’da bir yerde olacağım ama faydalı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” şeklinde cevap verdi.
Rusya ile Ukrayna’nın bir araya gelip ateşkese ulaşması konusunda çok ısrarcı olduğunu ve İstanbul’daki görüşmenin çok iyi geçeceğine inandığını ifade eden Trump, “Türkiye’de (15 Mayıs) Perşembe günü yapılacak toplantıyı hafife almayın, Cumhurbaşkanı Erdoğan harika bir ev sahibi olacak.” diye konuştu.
Rusya-Ukrayna ateşkes süreci konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile çalıştıklarını kaydeden Trump, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Suriye konusunda da bazı çalışmalar yapıyoruz, bu arada yaptırımlar konusunda da bir karar vermemiz gerekecek. Suriye’den yaptırımları kaldırabiliriz çünkü onlara yeni bir başlangıç imkanı vermek istiyoruz.” dedi.
Suriye yaptırımları konusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine sorduğunu ifade eden ABD Başkanı, “Pek çok kişi bana bunu sordu çünkü onlara (Suriye’ye) uyguladığımız yaptırımlar gerçekten de pek bir başlangıç imkanı sağlamıyor. Dolayısıyla bu kararı biz vereceğiz.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye, Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşta önemli arabuluculuk rolü üstlenerek taraflarla sürekli temas halinde bulundu ve diplomatik çabalarını yoğun şekilde sürdürdü.
Arabuluculuk faaliyetleri kapsamında Türkiye, 10 Mart 2022’de Antalya’da düzenlenen 2. Antalya Diplomasi Forumu kapsamında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile o dönemki Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba’yı bir araya getirdi.
Yine aynı yıl Türkiye’nin yoğun diplomasi çabaları sayesinde her iki ülkenin heyetleri, İstanbul’da bir araya geldi ve 22 Temmuz 2022’de “Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması” imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18 Ağustos 2022’de Lviv’i ziyaret ederken savaşın başlamasından sonra iki ülkeye de ziyaret gerçekleştiren tek NATO ülkesi lideri oldu.
Diğer yandan Türkiye, Rusya ile Ukrayna arasında 22 Eylül 2022’de gerçekleştirilen esir takasında arabuluculuk rolü üstlendi.
Esir takası konusunda da ülkeler arasında arabuluculuk faaliyetlerini sürdüren Türkiye, Ağustos 2024’te de ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişinin karşılıklı değişimini içeren son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonunu yaptı.
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) koordinasyonundaki esir takası, son yıllarda ABD, Rusya ve Almanya arasında gerçekleşen en geniş kapsamlı rehine değişimi olarak tarihe geçti.