Dünya Meteoroloji Örgütüne göre, milyonlarca kişi tehlikeli hava olayları karşısında savunmasız

WMO’nun 75. kuruluş yıl dönümünü kutlamayı ve tehlikeli hava olaylarına karşı hayat kurtarıcı önlemler almayı amaçlayan, “Herkes İçin Erken Uyarılar” girişimine odaklanacak WMO’nun Olağanüstü Oturumu Cenevre’de başladı.

Toplantıya ilişkin paylaşılan raporda, “Herkes İçin Erken Uyarılar” hizmetlerine sahip ülke sayısının son on yılda 2 kattan fazla arttığı ancak büyük eksikliklerin devam ettiği belirtildi.

Raporda, “Milyonlarca kişi, ekonomik varlıklara ve hayati altyapıya giderek daha fazla zarar veren tehlikeli hava koşullarına karşı korumadan yoksun.” ifadeleri kullanıldı.

WMO’nun, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından 2022’de başlatılan ve 2027 sonuna kadar evrensel kapsama ulaşmayı hedefleyen küresel “Herkes İçin Erken Uyarılar” girişimini hızlandırmak ve genişletmek amacıyla 193 üyeden oluşan WMO’nun Olağanüstü Oturumu’nu başlattığı raporda yer aldı.

Raporda, “Herkes İçin Erken Uyarılar” girişiminin, WMO, Birleşmiş Milletler Afet Riskini Azaltma Ofisi (UNDRR), BM Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) ile Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC) tarafından yürütüldüğü belirtildi.

Girişimin, gözlemler, tahmin, afet riski bilgisi, uyarıların yayılması, iletişim, hazırlık ve müdahale süreçlerini kapsadığı ifade edildi.

“Herkes İçin Erken Uyarılar” sistemlerinin sınırlı olduğu ülkelerdeki riskin daha fazla olduğuna dikkat çekilen raporda, bu ülkelerde afet kaynaklı ölüm oranının 6 kat, etkilenen insan sayısının ise 4 kat daha fazla olduğu vurgulandı.

“Hava koşulları sertleştikçe ekonomik maliyetler ve etkiler de artıyor”

Raporda görüşlerine yer verilen WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, “Herkes İçin Erken Uyarılar artık bir girişimden daha fazlası, küresel dayanışmanın bir markası.” ifadesini kullandı.

Son 50 yılda hava, su ve iklimle ilgili afetler 2 milyondan fazla ölüme neden olduğunu vurgulayan Saulo, bu ölümlerin yüzde 90’ının gelişmekte olan ülkelerde yaşandığına işaret etti.

Saulo, “Hava koşulları sertleştikçe ekonomik maliyetler ve etkiler de artıyor. 2024 itibarıyla 108 ülke, çoklu Herkes İçin Erken Uyarılar sistemleri için bir miktar kapasiteye sahip olduğunu bildiriyor. Bu sayı 2015’teki 52 ülkenin iki katından fazla ve bu sayı 2025’te daha da arttı. Birçok ülke, hükümetin ve toplumun tüm kesimlerini bir araya getiren ulusal yol haritaları hazırladı ve hayat kurtarmada gerçek bir fark oluşturan programları sahada uyguluyor.” değerlendirmesinde bulundu.

WMO’nun tarihinin, dayanışma, işbirliği, paylaşılan veriler, inovasyon ve güvenin tarihi olduğunun altını çizen Saulo, toplu olarak sağladıkları hizmetlerin, bilim ve altyapı olmadan dirençli bir kalkınma, gıda güvenliği, altyapı planlaması ve afet riskinin azaltılmasının mümkün olmadığının altını çizdi.

Saulo, “‘Eylem İçin Bilim’ sloganımız, WMO’nun küresel ekonomik ve sosyal refaha yaptığı büyük katkıyı özetliyor. Aynı inanç, Herkes İçin Erken Uyarılar girişimine de ilham veriyor.” ifadelerini kullandı.

WMO’nun Olağanüstü Oturumu’nda, “Herkes İçin Erken Uyarılar Odakta: Tehlike İzleme ve Tahmin” başlıklı yeni bir rapor yayımlanacak.

BM Genel Sekreteri Guterres, 22 Ekim’de oturuma hitap edecek.