İbrahim Hakkı Erzurumi Kimdir?

İBRÂHİM HAKKI ERZURÛMÎ KİMDİR?

“HOCAMIN BAŞUCUNA DOĞMAYAN GÜNEŞİ NEYLEYİM?”

DOĞUMU: 18 MAYIS 1703 – HASANKALE
VEFATI: 22 HAZİRAN 1780 – TİLLO

1703 yılında Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğdu.

Babası Derviş Osman Efendi, annesi Şerife Hanîfe Hanım’dır.

9 yaşında Şeyh İsmâil Fakîrullah ile tanıştı. İlk tahsilini babasıyla birlikte Tillo’da tamamladı.

17 yaşında babası vefat edince Erzurum’a döndü.

Erzurum müftüsü şair Hâzık Mehmed Efendi’den Arapça ve Farsça dersler aldı.

1728 yılında yeniden Tillo’ya giderek tasavvufa yöneldi.

1734’te şeyhi İsmâil Fakîrullah’ın vefatı üzerine yine Erzurum’a döndü.

Daha önce babasının da imamlık yaptığı Habib Efendi Camii’nde imamlık yaptı.

1747’de İstanbul’da saray kütüphanesinde çalışmalar yaparken yeni astronomiye ilgi duydu.

Kâtib Çelebi’ye ait Cihannümâ adlı eseri bu alandaki en önemli kaynağı oldu.

Özellikle astronomi, anatomi ve meteorolojiyi derinlemesine işledi.

Müderrislik pâyesi alarak Erzurum’daki Abdurrahman Gazi Dede Tekkesi’nin zâviyedarı oldu.

Eserlerinde sade Türkçeyi tercih ederek halkın anlayabileceği bir dil kullandı.

“Hak şerleri hayr eyler” dizeleriyle başlayan Tefvîznâme adlı şiiri en çok bilinen nasihatlerinden biri oldu.

En önemli eseri Marifetname ile birlikte ardında otuzu aşkın eser bıraktı.

Hocası İsmail Fakirullah Hazretleri’nin türbesini, gece ve gündüzün eşit olduğu ekinoks günlerinde sabah güneşinin ilk ışıkları kabrin başına düşecek şekilde inşa etti.

1775 yılında uzun süren bir hastalık geçirdi.

1780 yılında Tillo’da vefat etti ve şeyhinin türbesine defnedildi.

BAZI ESERLERİ

Mârifetnâme
Lübbü’l-kütüb
Mecmûatü’l-irfâniyye
Mecmûatü’l-meânî
Urvetü’l-İslâm
Hey’etü’l-İslâm
Divan