Musiki Dehası: Hamamizade İsmail Dede Efendi

MÛSİKİ DEHASI: HAMÂMÎZÂDE İSMÂİL DEDE EFENDİ

DOĞUMU: 1778 – İSTANBUL
VEFATI: 1846 – MEKKE

9 Ocak 1778’de İstanbul Şehzadebaşı’nda doğdu. Doğumu kurban bayramının ilk gününe rastladığı için kendisine İsmâil adı verildi.

Mevleviyye tarikatına mensup olduğu için “İsmâil Dede / Dede Efendi”, babasının mesleğinden dolayı “Hamâmîzâde” diye tanındı.

İlk eğitimini Çamaşırcı Mektebi’nde tamamladı ve Başmuhasebe Kalemi’nde kâtip muavini olarak çalıştı.

İlk mûsiki derslerini Uncuzâde Mehmed Emin Efendi’den aldı.

Çiledeyken bestelediği, “Zülfündedir benim baht-ı siyâhım” eseri büyük yankı uyandırınca III. Selim eserin bestekârını saraya çağırarak takdirlerini bildirdi.

Eserlerinde klasik üslûbu korumanın yanı sıra melodik çeşitliliğe ve akıcı beste tekniğine sahip pek çok eser besteledi.

6 Mart 1801’de çilesini tamamlayarak “Dede” ünvanını aldı.

II. Mahmud devrinde Musâhib-i Şehriyârî oldu, bir müddet sonra Müezzinbaşılığa getirildi.

Klasik üslûbu koruyarak şarkı, murabba, semâi, peşrev, köçekçe ve türkü gibi Türk mûsikisinin hemen her formunda eser verdi.

Dellâlzâde İsmâil, Hacı Ârif Bey, Zekâi Dede gibi birçok ünlü talebe yetiştirdi ve Türk mûsikisine kalıcı bir miras bıraktı.

Hayatı boyunca 500’ün üzerinde eser besteledi. Dede Efendi adlı eserde zamanımıza notası ulaşan 294 bestesinin listesi verildi.

Hac esnasında bestelediği sözleri Yûnus Emre’ye ait, “Yürük değirmenler gibi dönerler” mısrasıyla başlayan şehnaz ilâhisi onun son eseri oldu.

Hac yolunda rahatsızlanarak 29 Kasım 1846’da Mina’da vefat etti ve Mekke’de Cennetü’l-Muallâ’ya defnedildi.