NATO Genel Sekreteri Mark Rutte tarafından hazırlanan 2024 Yıllık Raporu’nda, İttifak’ın “daha tehlikeli ve öngörülemez bir küresel güvenlik ortamına hızla uyum sağlaması gerektiğine” dikkat çekildi.
“Çevik ve Yenilikçi Bir İttifak” başlıklı raporda “Ukrayna’da devam eden savaş, Çin, Kuzey Kore, İran ve Rusya’dan gelen tehditlerin artması ve teknolojik savaş” karşısında NATO’nun caydırıcılık, savunma ve dayanıklılık konularına yoğunlaştığı ifade edildi.
Kaleme aldığı önsözde 2024 yılının NATO için “derin bir dönüşüm yılı olduğunu” belirten Rutte, “2024’te NATO, Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana kabul edilen en kapsamlı ve iddialı yeni savunma planını temel alarak kolektif caydırıcılığını ve savunma pozisyonunu güçlendirmeye devam etmiştir.” ifadesini kullandı.
Rutte, 2024’ün en önemli kilometre taşlarından birinin NATO’nun yeni bölgesel savunma planlarının tam olarak faaliyete geçmesi ile kara, deniz, hava, siber ve uzay olmak üzere tüm alanlarda savaşa hazır 500 bin askerin konuşlandırılması olduğunu aktardı.
Bu kuvvetlerin, 90 binden fazla askerin katıldığı NATO’nun Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük askeri tatbikatı olan “Steadfast Defender 2024″te test edildiğini hatırlatan Rutte, NATO topraklarının herhangi bir yerindeki krizlere müdahale etmek üzere 10 gün içinde konuşlanabilen yeni Müttefik Reaksiyon Gücü’nün aktif hale getirildiğini anımsattı.
Savunma harcamalarında artış
Avrupalı müttefikler ve Kanada’nın 2023’e kıyasla savunma harcamalarını yüzde 19,4 artırdığına işaret eden Rutte, toplam 486 milyar dolar yatırım yapıldığı bilgisini paylaştı.
Müttefiklerin üst üste 10 yıl boyunca savunma harcamalarını artırarak daha fazla sorumluluk üstlendiğini aktaran Rutte, “Bu çabaları 2025 yılında önemli ölçüde hızlandırmamız gerekiyor. Avrupalı müttefikler ve Kanada, sağladıkları katkı ve kabiliyetler konusunda önemli bir atılım yapmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna’da 3 yıldır devam eden savaşta NATO’nun Kiev’e desteğini 2024 yılında da artarak sürdüğünü belirten Rutte, müttefiklerin Ukrayna’nın savunma kabiliyetini güçlendirmek ve gelecekte caydırıcılığını artırmasına yardımcı olmak amacıyla 55 milyar doların üzerinde askeri yardım taahhüdünde bulunduğunu hatırlattı.
Rutte, Ukrayna’ya yapılan yardımın yüzde 60’nın Avrupalı müttefikler ve Kanada tarafından yapıldığına dikkati çekerek Kiev ile savunma sanayi ve askeri alanlarında işbirliğin derinleştiğini kaydetti.
2024’te Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore arasında artan işbirliğine işaret eden Rutte, Ukrayna’da savaşması amacıyla binlerce Kuzey Kore askerinin Avrupa’ya konuşlandırıldığını belirtti.
Rutte, bu işbirliğine karşı Hint-Pasifik’teki ortaklarla ilişkilerin güçlendirilmesine ihtiyaç olduğunu ifade ederek, Çin’e ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu pervasız tırmanış, Avrupa-Atlantik ve Hint-Pasifik bölgelerindeki güvenlik sorunları arasındaki bağlantıları göstermekte ve Hint-Pasifik de dahil olmak üzere ortaklarla çalışmanın önemini vurgulamaktadır. Buna ek olarak Pekin’in hırsları ve zorlayıcı politikaları müttefiklerin çıkarlarına, güvenliğine ve değerlerine meydan okumaya devam etmekte ve Avrupa-Atlantik bölgesinin güvenliği için sistemik bir sorun teşkil etmektedir.”
Rapora göre, 2024’te Kanada, İspanya, İtalya, Belçika, Lüksemburg, Portekiz, Slovenya, Hırvatistan ve Karadağ dışındaki tüm müttefikler GSYH’lerinin yüzde 2’sini savunmaya harcama hedefini tutturdu.
Böylece İttifak’ın genelinde savunma harcamalarında yüzde 10,43’lük artış kaydedildi.
2014’te bu hedefi yerine getirebilen ülke sayısı yalnızca 3’tü.
Toplam savunma harcamalarının yüzde 64’ü yalnızca ABD tarafından karşılandı.
NATO’nun geçen yıl toplam askeri harcamalarının ise 1,3 trilyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
