Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) verilerine göre, yurt içinde zeytin ağacı sayısının yanı sıra sofralık zeytin ve zeytinyağı üretimi arttı.
Zeytin yetiştiriciliğindeki çalışmalarla 2001’de 99 milyon olan ağaç sayısı geçen yıl itibarıyla 205 milyona ulaştı. Ağaç varlığında iki kattan fazla yaşanan artış üretime de yansıdı. Zeytin üretimi 2001-2024 döneminde 6 kattan fazla artarak 600 bin tondan 3 milyon 750 bin tona yükseldi. Üretim, geçen yıl bir önceki yıla göre de yüzde 150 artarak, Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.
Zeytinyağı üretimi de 2024/2025 döneminde 475 bin tona yükseldi. Sofralık zeytin üretimi 700 bin tona çıkarken, bu alanda Türkiye, Mısır’ı geçerek dünyada zirveye yerleşti. Türkiye’yi Mısır 600 bin tonla, İspanya 468 bin tonla takip etti.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, zeytincilik sektöründe 2007’de konan zeytinyağı ve sofralık zeytinde dünya ikinciliği ve zeytin ağacı sayısını ikiye katlama hedeflerinin 2022/2023 ve 2024/2025’te iki kez gerçekleştirildiğini söyledi.
Türkiye’nin “zeytin ağacının anavatanı” olduğunu vurgulayan Tan, “Zeytin, Anadolu’dan yayıldı ve zaman içinde İspanya zeytincilikte zirveye oturdu. Son 15-20 yıla bakınca, liderlik sıralaması İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus, Türkiye şeklindeydi. Zaman zaman Türkiye ile Tunus yer değiştirebiliyordu.” dedi.
Tan, sofralık zeytin üretiminde Türkiye’nin Mısır’ı geride bırakarak lider konumuna geldiğini belirterek, “2024/2025’te de Türkiye, başarının tesadüfi olmadığını gösterdi. Zeytinyağı üretiminde 475 bin tonla dünya ikincisi, sofralık zeytinde 700 bin tonla dünya birincisi olduk. Hedeflerimizi koyarken Türkiye’de 100 milyon zeytin ağacı vardı. Hükümet, yeni dikimleri teşvik amaçlı fidan yardımı yaptı ve bu sayıyı ikiye katladık. Zeytin ağacı sayısı her yıl artıyor ve hedefimiz 250 milyona doğru gitmek. Ağaç sayısı bakımından da İspanya’nın ardından ikinci sıradayız.” diye konuştu.
Ülkenin son yıllarda zeytincilik alanında yaşadığı gelişmelerin göz ardı edilemeyeceğinin altını çizen Tan, şunları kaydetti:
“Üretimde iyi noktalara geldik. Sektörde bazı dönemlerde fiyat konusunda regülasyona ihtiyaç duyuluyor. Desteklerin yanında Avrupa Birliği (AB) Zeytinyağı Mevzuatı’ndaki gibi üçlü fiyat, depolama yardımı, üretim yardımı gibi benzeri regülasyonlar konusunda da yeni düzenlemelere ihtiyaç var. Böylece sektörün gelişmesi daha da hızlanacaktır. Ayrıca özellikle yerli çeşitlerimizin korunması ve geliştirilmesi alanı da AR-GE çalışmalarımızda çok iyi ilerliyor. Ülkenin fidan çeşitleri konusunda hiçbir ülkenin yabancı çeşitlerine ihtiyacı yok, Bu ithal menşeli fidanlar ‘zeytin ağacının anavatanı Anadolu’ imajına büyük zarar verebilir.”
