Türkiye’de her 10 çocuktan biri boy kısalığı sorunu yaşıyor

Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vefik Arıca, çocuklardaki boy kısalığının önemli bir sağlık sorunu olduğunu belirterek, dünyada 4, Türkiye’de ise 10 çocuktan birinin boy kısalığı sorunu yaşadığını anlattı.

Prof. Dr. Arıca, yaptığı açıklamada, çocuklarda görülen boy kısalığının yalnızca genetik faktörlere bağlı olmadığını söyledi.

Dengeli beslenme, düzenli ve kaliteli uyku, yeterli fiziksel aktivite, ekran bağımlılığı, ciddi stres ve arjinin eksikliğinin de boy kısalığına neden olduğunu vurgulayan Arıca, “Çocuklarda boy kısalığı dünyada ve Türkiye’de önemli bir sağlık sorunu. Dünyada her 4 çocuktan biri boy kısalığı yaşamakta. Türkiye’de ise bu oran yaklaşık yüzde 10 civarında, yani her 10 çocuktan biri boy kısalığı problemiyle karşı karşıya.” ifadelerini kullandı.

Arıca, çocuklarda kaliteli uykunun büyüme hormonunun salgılanması açısından kritik öneme sahip olduğunu aktararak, gece 22.00 ile 07.00 arasında büyüme hormonunun salgılandığını, 22.00’den sonra uyuyan çocuklarda bu hormonun etkisinden yeterince faydalanılamadığını söyledi.

Hareketsizlik ve obezitenin de boy kısalığının önemli nedenlerinden biri olduğunu vurgulayan Arıca, şöyle devam etti:

“Ülkemizde obezite giderek artıyor. Bunun yanında ekran bağımlılığı da büyüme hormonunu olumsuz etkiliyor. Ekrana uzun süre bakmak melatonin seviyesini düşürür, bu da büyüme hormonu salgısını azaltır. Ayrıca vücutta ‘arjinin’ denilen aminoasidin eksikliği de boy kısalığına neden olabiliyor. Arjinin dışarıdan alınması gereken bir aminoasittir. Arjinin azaldığında çocuklarda boy kısalığı görülebilir. Özellikle esansiyel aminoasit olan arjinin bizim için çok önemli.”

Çocuk yılda en az 5 santimetre uzamalı

Prof. Dr. Vefik Arıca, ailelerin çocuklarının boy gelişimini düzenli takip etmeleri gerektiğini dile getirerek, çocukların yeni doğandan itibaren çocuk hekimine düzenli olarak götürülmesinin önemli olduğunu kaydetti.

Yine, çocuğun 2 yaşından sonra her yıl en az 5 santimetre uzamaması durumunda mutlaka bir hekime başvurulması gerektiğine işaret eden Arıca, “Boy kısalığı düzenli büyüme ölçümleriyle tespit ediliyor. Bir çocuk yılda 5 santimetreden az uzuyorsa bu ciddi bir durumdur. Kronik rahatsızlıklar, özellikle çölyak gibi hastalıklar da araştırılmalıdır.” uyarısında bulundu.

Arıca, çocukların boy uzunluğunun değerlendirilmesinde persentil eğrilerinin kullanıldığını belirterek, “Bu eğriler çocuğun yaş, kilo ve cinsiyetine göre değerlendirilir. Özellikle 50. persentil eğrisinde seyreden çocuk normal kabul edilir, altındaysa kısa, üstündeyse uzun boylu sayılır.” dedi.

Ergenlik öncesi dönemde büyüme hızı düşerse hormon tedavisi uygulanabilir

Beslenmenin de boy uzamasında belirleyici olduğuna, et, süt, yoğurt, yumurta, balık ve sebze türevlerinin dengeli ve düzenli alınması gerektiğine işaret eden Arıca, şöyle konuştu:

“Aileler, bazen yanlış beslenme uygulamalarıyla çocukların boyunun uzamasını olumsuz etkileyebiliyor. En sık yapılan hata çok fazla miktarda vitamin şurubu verilmesi. Hekim kontrolünde arjinin içeren aminoasitlerin verilmesi durumunda da ciddi boy uzamaları tespit edildi. Arı sütü ve propolisin yüksek miktarda verilmesi de boy uzatmaz. Bunların da hekim kontrolünde verilmesi gerekir.”

Prof. Dr. Arıca, büyüme hormonu tedavisinin çocuklarda da uygulanabileceğini belirterek, “Özellikle ergenlik öncesi dönemde, büyüme hızında düşme tespit edilirse, çocuk endokrinoloji uzmanları uygun testler yaparak uygun zamanda büyüme hormonu tedavisi başlatabilir. Boy kısalığında kronik hastalıklar da araştırılmalı.” diye konuştu.