Arnavutluk’ta Osmanlı mimarisi tarzında korunmuş en büyük cami olarak öne çıkan, Buşatlı Mehmed Paşa tarafından 1773-1774 yıllarında yaptırılan cami, 1948’de kültür anıtı ilan edilerek devlet koruması altına alındı.
Komünist rejimin hüküm sürdüğü 1967’de, Arnavutluk’ta dinin resmen yasaklanmasıyla birlikte özellikle minaresinin yıkılmasıyla hasar gören cami, ibadete kapatıldı.
Cami, 16 Kasım 1990’da Müslümanlara kapılarını yeniden açarak, Arnavutluk’un sembol camilerinden biri halini aldı.
Balkanlar’ın bu nadide camii, yıllarca hasar görmesi ve sık sık su altında kalması nedeniyle kullanılamaz hale gelirken, onarım çalışmaları, Türkiye Vakıflar Genel Müdürlüğünün mali desteğiyle Eylül 2022’de başlatıldı.
Çalışmalarda, yeni minarenin yapılması, caminin iç kısmının restore edilmesi, kubbelerindeki kurşun tabakanın değiştirilmesi, su baskınları ve diğer hasarın engellenmesi amacıyla çevresinde düzenleme yapılması yer aldı.
Onarımı tamamlanan ve açılışına 8 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın canlı bağlantıyla katıldığı Kurşunlu Camii, eski ihtişamıyla kapılarını açtı.
Kurşunlu Camii bugün yerli ve yabancı ziyaretçilerin ülkede en çok ilgisini çeken ibadethaneler arasında yer alıyor.
İşkodra ve çevre illerden gelen Müslümanlar, uzun yıllar sonra ilk kez bu camiyi ziyaret ederken, aralarında cami hasar görmeden önce ibadetlerini burada yapanlar da bulunuyor.
Kurşunlu Camii’ne gelen 78 yaşındaki Recep Bellova, AA muhabirine, komünist rejim tarafından kapatılmadan önceki cuma namazını da burada kıldığını anlattı.
Bellova, caminin yeniden ibadete açılmasının tüm İşkodra halkı için büyük bir mutluluk olduğunu söyleyerek, “Uzun yıllar sonra ilk kez bu camiye namaz kılmak için geldim. Bence bu, tüm bölge için harika bir armağan. Bu, gençler için bir lütuf ancak aynı zamanda bu camiyi görebilmek ve namaz kılabilmek nasip olan biz yaşlılar için de. Türkiye’ye böylesine değerli bir yatırım yaptığı için saygı duyuyoruz.” diye konuştu.
55 yaşındaki Herion Maho da en son Kasım 1990’da namaz kıldığı caminin yeniden açılmasının kendisi için büyük sevinç kaynağı olduğunu söyledi.
Maho, “Bu camiyi bir kez daha görmek büyük bir mutluluk ve olağanüstü bir duygu. (Onarımdan sonra) İlk namazımı bir akşam vakti tek başıma kıldım, çok mutlu oldum. Türk hükümetine, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çok teşekkürler.” ifadelerini kullandı.
Kurşunlu Camii’nde ilk cuma namazını kılan 38 yaşındaki Senad Kraja, son derece heyecanlı hissettiğini dile getirerek, “Harika bir şey. Türkiye sayesinde bu yapının değerini ve ihtişamını olduğu gibi koruyabildik. Türkiye’ye çok teşekkür ediyoruz, ülkemizde ve İşkodra’da yaptıkları her iş, her icraat için çok minnettarız.” dedi.
80 yaşındaki Muamer Vuci ise Kurşunlu Camii’ni “Balkanlar’ın mucizesi” olarak nitelendirerek, “Bugün biz İşkodralılar olarak gururluyuz çünkü bu cami Balkanlar’da gelenekleri olan ve tarihi bilinen bir camidir. Dost Türk halkına, büyük, ciddi ve eksiksiz bu yatırımlarından dolayı teşekkür ederiz.” şeklinde konuştu.