Uzmanlara göre, küresel sıcaklık artışının devam etmesi buzulların çoğunun erimesine yol açacak

Uluslararası Kriyosfer İklim Girişiminin (ICCI) “Kriyosferin Durumu: Kayıp Buz, Küresel Hasar” başlıklı raporunda, dünya genelindeki buzulların, iklim değişikliğinin etkilerine karşı sanılandan çok daha hassas olduğu ortaya konuldu. Dünya çapındaki mevcut iklim politikalarının yeterli olmadığı vurgulanan raporda, bu politikaların sürdürülmesi halinde, küresel sıcaklık artışının 2100 yılına kadar 2,7 dereceye ulaşacağı belirtildi. Raporda, çoğu ülkenin karbon emisyonunu azaltma planlarını 2050 sonrasına ertelemesinin ve fosil yakıt tüketimini sınırlandırmamasının, buzulların neredeyse tamamının yok olmasına ve deniz seviyelerinde geri dönüşü olmayan yükselişe neden olacağı aktarıldı. Küresel ortalama sıcaklıklarda yaşanacak 2 derecelik artış sonucu, Hindukuş Himalaya bölgesindeki buzullardan geriye yalnızca yüzde 25’inin kalacağına işaret edilen raporda, bölgedeki 2 milyar insanın, içme suyu, tarım ve enerji üretimi açısından ciddi risklerle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulunuldu. Raporda ayrıca, 2 derecelik sıcaklık artışının Grönland, Batı Antarktika, Alpler, Rocky Dağları ve İskandinavya’daki buzulların da ciddi şekilde erimesine yol açacağı ortaya konuldu. Alpler’deki en büyük buzul 2060’a kadar büyük oranda eriyecek ICCI Direktörü Pam Pearson, Tacikistan hükümetinin girişimiyle başkent Duşanbe’de düzenlenen Buzulların Korunması Konferansı kapsamında AA muhabirinin sorularını yanıtladı. Kuruluşun, yıllardır buzulların durumunu küresel iklim müzakerelerine taşımak için çalıştığını belirten Pearson, özellikle Himalayalar, Pamir Dağları ve çevresindeki buzul bölgelerinde erimenin beklenenden çok daha hızlı ilerlediğini ve bu sürecin yalnızca bölgesel değil, küresel ölçekte etkiler doğuracağını erken dönemde fark ettiklerini ifade etti. Pearson, iklim değişikliğinin buzullar üzerindeki uzun vadeli etkilerine, Alpler’de yer alan ve Avrupa kıtasının en büyük buzullarından olan Aletsch Buzulu’nu örnek göstererek dikkati çekti. Atmosferde birikmiş ısı nedeniyle buzul kaybının kaçınılmaz olduğunu aktaran Pearson, “Kötü haber şu ki ister düşük ister yüksek karbon emisyon senaryosu izlensin, 2060 yılına kadar bu buzulun büyük kısmı eriyecek.” dedi. Öte yandan, küresel sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlayan politikaların, hem kalan buzulların korunması hem de mevsimsel su kaynaklarının devamlılığı açısından fark yaratacağını vurgulayan Pearson, bu politikaların kararlılıkla uygulanmasıyla Aletsch Buzulu’nun bir kısmının korunabileceğini kaydetti. Pearson, “Ancak mevcut yüksek emisyon rotasında devam edersek bu yüzyılın sonunda buzul, tamamen yok olacak.” değerlendirmesini yaptı. Buzul erimesinin deniz seviyeleri ve su kaynaklarına etkisi Fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının buzul erimesinin arkasındaki ana neden olduğunu belirten Pearson, “Asıl mesele, atmosferdeki karbondioksit miktarı. Isınmayı doğrudan bu gaz tetikliyor. Yerel önlemler ya da söylentilerdeki gibi kayaları beyaza boyamakla bu süreci durdurmak mümkün değil. Yapılabilecek tek şey, fosil yakıt kaynaklı emisyonları azaltmak.” diye konuştu. Pearson, buzulların erimesinin, başta nehir havzaları olmak üzere küresel su kaynaklarını ciddi şekilde etkileyeceğini vurguladı. Çin’in kuzeybatısındaki Tarım Havzası gibi tarımsal üretimin fazla olduğu bölgelerde kurak yaz ayları boyunca yeterli su bulunamayacağını ifade eden Pearson, bu nedenle ürün de yetiştirilemeyeceğini dile getirdi. Yalnızca buzulların değil, Grönland ve Antarktika gibi büyük buz tabakalarının da risk altında olduğuna işaret eden Pearson, buzul kaybının deniz seviyelerine etkisini şöyle anlattı: “Buzullar, buz tabakalarına kıyasla oldukça küçük alanlar kaplar, bu nedenle tamamı erise bile deniz seviyesinde yaklaşık yarım metrelik bir yükselişe neden olur. Ancak buz tabakalarının sadece bir kısmının erimesi durumunda, gelecek yüzyılın başlarında deniz seviyesinin 3 metreye, 2300 yılına kadar ise 10 ila 15 metreye kadar yükselmesi söz konusu olabilir. Bu da dünyanın tüm büyük kıyı kentlerinin sular altında kalması demek.” “Konferans farkındalığı artırmak adına önemli bir adım” Pearson, Duşanbe’de düzenlenen Buzulların Korunması Konferansı’nın, farkındalığı artırmak adına önemli bir adım olduğunu kaydetti. Bu tür uluslararası etkinliklerin, kamuoyunu bilgilendirmek ve ülkeleri harekete geçirmek için kritik rol oynadığını aktaran Pearson, “İnsanların durumu tam olarak anlamasını sağlamalıyız. Fosil yakıtları bırakıp yenilenebilir enerjiye geçiş ve atmosfere salınan karbon miktarının azaltılması konusunda toplumsal destek olmadan ilerleme mümkün değil.” değerlendirmesinde bulundu.