Venüse ulaşamayan uzay aracı Dünyaya düşecek: Risk ne kadar büyük?

Uzay aracı “Kosmos 482” olarak adlandırılıyor. Hangi parçanın Dünya’ya döneceği kesin olarak bilinmese de, bilim insanları bunun iniş kapsülü olabileceğini düşünüyor.

Bu kapsül, Venüs’ün aşırı sıcaklık ve basıncına dayanacak şekilde üretildiği için, Dünya atmosferinden geçerken de sağlam kalabilir.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Dr. Jonathan McDowell’e göre, eğer bu parça gerçekten iniş kapsülü ise, ısı kalkanı sayesinde Dünya’ya çarpması mümkün.

Ancak McDowell, “Bunun yere çarpması ihtimali düşük. Endişelenecek büyük bir durum yok ama kafanıza düşmesini de istemezsiniz” ifadelerini kullandı.

Sovyetler’in Venüs yarışı

Kosmos 482, 1972 yılında Sovyetler Birliği tarafından Venüs’e gönderilmek üzere fırlatılan Venera programının bir parçasıydı. Ancak araç, Dünya yörüngesinden ayrılıp Venüs’e doğru ilerleyemedi. Bunun üzerine, o dönemde başarısız görevler “Kosmos” adıyla kayıt altına alındı.

Aynı görev kapsamında fırlatılan bir diğer araç Venüs yüzeyine ulaşarak yaklaşık 50 dakika boyunca veri iletti. Ancak Kosmos 482 yörüngede kaldı. Uzmanlar, yörüngedeki davranışlarına bakarak şimdi düşmesi beklenen cismin, oldukça yoğun ve sağlam yapılı bir kapsül olduğunu değerlendiriyor.

Tehlike düşük ama sıfır değil

ABD merkezli Aerospace Corporation adlı kuruluşa göre, düşen parçanın insanlara zarar verme ihtimali 25 binde bir. Uzay çöpleri ve eski roket parçaları her yıl benzer şekilde atmosfere giriyor ve çoğu parçalanarak yok oluyor. Ancak bu kapsül, yapısı gereği daha dayanıklı olabilir.

Delft Teknik Üniversitesi’nden uzay trafiği uzmanı Marco Langbroek’e göre, cismin Dünya’ya düşebileceği coğrafi alan geniş: Afrika, Güney Amerika, Avustralya, ABD, Kanada’nın bazı bölgeleri, Avrupa ve Asya’nın çeşitli kesimleri risk altında. Ancak Dünya’nın yüzde 70’i okyanuslarla kaplı olduğu için, cismin denize düşme ihtimali daha yüksek.

Yetkililer uyarıyor: Dokunmayın

Uzmanlar, eğer kapsül karaya düşerse kimsenin yaklaşmaması gerektiğini vurguluyor. Çünkü bu tür eski uzay araçları tehlikeli yakıtlar içerebilir.

Aerospace Corporation’dan Parker Wishik, 1967 tarihli Uzay Antlaşması uyarınca, düşen parçanın mülkiyetinin hâlâ Rusya’ya ait olduğunu belirtiyor. Rusya, enkazı geri almak isteyebilir.

Wishik ayrıca, bu olayın uzay çöplerine karşı alınacak önlemlerin önemini bir kez daha ortaya koyduğunu vurguladı: “Uzaya gönderdiğiniz her şey, onlarca yıl sonra bile size geri dönebilir.”