“İtip kakmak, şiddetle sürüklemek” anlamındaki “zbn” (زبن) kökünden türemiştir. İnsanları cehenneme sevk edip, cehennemi yöneten azap melekleridir. Başlarındaki meleğin adı “Mâlik”tir.
Cehennemliklere şiddetle muamele ettikleri veya ellerinin yanı sıra ayaklarını da kullanabildikleri için bu adın verildiği kabul edilir.
Zebânilerin son derece iri yapılı, güçlü ve şiddetli olduğu, inkârcılara karşı çok sert davrandığı, gözlerinin yıldırım gibi ışık saçtığı ve dikenli ağızları olduğu haber verilir.
Kur’an’da geçen “Üzerinde on dokuz (görevli melek) vardır.” ayeti “zebaniler” olarak da yorumlanmıştır. (Müddessir, 74/30)
“Sen, namaz kıldığında kulu (bundan) engelleyeni gördün mü?” ayetindeki kişinin Ebû Cehil olduğu düşünülmektedir. Ayetin devamında engellemeden vazgeçilmezse o kişinin yalancı, günahkâr perçeminden yakalanacağı ve zebanilerin çağırılacağı meydan okuması yapılır. (Alak 96/9-18)
Azaptan kurtulmak isteyen cehennem halkı bu meleğe hitap ederek; “Ey Mâlik! Rabbin bizim işimizi bitirsin.” O da, “Siz hep böyle (cehennemde) kalacaksınız” der. (Zuhruf, 43/77)