Zirai ilaçlara dijital takip: BReçete geliyor

Bakan Yumaklı, pestisit kullanımının yeni kurallarını belirleyen B-Reçete Sistemi’ne ilişkin düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlandığını hatırlattı.

Tarladan sofraya gıda güvenliği kapsamında bitki koruma ürünlerinin yani zirai ilaçların hatalı ve gereğinden fazla kullanımı ile pestisit kalıntısının önlenmesi, çevre ve insan sağlığının korunması ve bu konuda denetim etkinliğinin artırılması amacıyla çalışmalar yürüttüklerini vurgulayan Yumaklı, yönetmelikle bitki koruma ürünlerine ilişkin mevcut kayıt ve izleme uygulamalarının B-Reçete Takip Sistemi üzerinden elektronik ortama taşındığını söyledi.

Yumaklı, “Bitki koruma ürünlerinin uygulanması, hasat bilgileri ve üretici kayıtları ürün ve parsel bazlı olarak izlenebilir hale getirildi. Bu kapsamda bitki koruma ürünleri için E-Reçete ve Üretici Kayıt Defteri Takip Sistemi oluşturuldu. Sistemle, Bakanlığımız üretici kayıt sistemlerinde (ÇKS, TUKAS, KOBÜKS gibi) kayıtlı üretici için parsel ve ürün bazlı otomatik üretici kayıt defteri oluşturulacak” dedi.

Bitki koruma ürünü satışlarının bu sistem kullanılarak gerçekleştirileceğini, ayrıca üreticinin ürün ve parsel bilgisinin dikkate alınacağını dile getiren Yumaklı, şu bilgiyi verdi:

“Bitki koruma ürünü reçetesi, Bakanlığımızca risk esaslı olarak belirlenecek olan aktif maddeler için, yetkilendirilmiş bitki koruma ürünü reçete yazma yetki belgesine sahip ziraat mühendisi tarafından, kayıtlı ürün ve alan bilgileri dikkate alınarak sistem üzerinden elektronik olarak yazılabilecek. Bakanlığımız kayıt sistemlerine kaydının yapılması mümkün olmayan üretim yerleri için bu ürünlerin temininde herhangi bir mağduriyet yaşanmaması amacıyla il veya ilçe müdürlüklerince oluşturulacak taahhüt kaydıyla satış yapılabilecek.”

Satışı yapılan bitki koruma ürünlerinin uygulanmasının Bakanlıkça yetkilendirilmiş uygulama belgesine sahip üretici, profesyonel ve yardımcı uygulayıcılar tarafından gerçekleştirileceğini vurgulayan Yumaklı, bilgilerin de uygulamayı yapan kişiler tarafından elektronik ortamda oluşturulan sisteme kaydedileceğini anlattı.

Sistem, zirai ilaçların gereğinden fazla kullanımını önleyecek

Yumaklı, bitkisel ürünlerin hasadına ait bilgilerin de üreticiler tarafından sisteme kaydedileceğine dikkati çekerek, satış aşamasında sistemden ürün ve parsel bazında alınacak bitki koruma ürünü uygulama ve hasat bilgilerini içeren kayıt defteri çıktısının ürün alıcılarına verileceğini bildirdi.

Böylece tarladan sofraya izlenebilir ve sürdürülebilir bir sistem oluşturulmasının hedeflendiğini belirten Yumaklı, şunları söyledi:

“Sistem, kullanımı yetkilendirilmiş kişiler için veri güvenliği kapsamında SMS doğrulama kodu kullanılarak yapılacak. Sistemin kullanımında yer alan bütün paydaşlar için (il veya ilçe müdürlükleri, bitki koruma ürünü bayi ve toptancıları, reçete yazma ve uygulamaya yetkili kişiler) eğitim ve bilgilendirme çalışmalarını başlattık. Ocak ayında Mersin, Samsun, Ankara ve Kırklareli’nde pilot uygulamaya başlıyoruz. B-Reçete Sistemi’ni 1 Temmuz 2026’da 81 ilde uygulamaya alacağız. Bu sistemle artık zirai ilaç üreten, satan ve uygulayanların hepsi elektronik olarak kaydedilecek ve izlenecek. Sistem zirai ilaçların hatalı ve gereğinden fazla kullanımı ile pestisit kalıntısının önlenmesine ve sorumluların tespitine önemli katkı sağlayacak.”