AB, X’e dijital yasalara uymadığı için 120 milyon euro para cezası verdi

Avrupa Komisyonu’nun iki yıldır süren soruşturmasının bir bölümünü sonlandıran bu karar, Dijital Hizmetler Yasası’nın (DSA) yürürlüğe girmesinden bu yana şirkete karşı verilen ilk ceza olma özelliğini taşıyor.

AB, X’in şeffaflık yükümlülüklerini ihlal ettiğini belirledi. Toplamda 120 milyon Euro olarak belirlenen bu ceza, esasen üç ana ihlale dayanıyor. Cezanın 45 milyon Euro’luk kısmı, kullanıcılara parayla verilen ve hesapların gerçekliğini belirlemeyi zorlaştıran aldatıcı “mavi tik” doğrulama rozeti için kesildi.

35 milyon Euro, yasa dışı dolandırıcılık ve siyasi kampanyalara karşı koruma sağlamak adına reklamverenlerin kamuya açık bir listesini sunma zorunluluğunu yerine getirmemekten kaynaklandı.

Kalan 40 milyon Euro ise, araştırmacıların siyasi içerik gibi tartışmalı konuları izlemek için ihtiyaç duyduğu kamuya açık verilere erişimi sağlamadaki eksiklikler nedeniyle uygulandı.

Siyasi gerilim yükseliyor

AB Komisyonu’nun yürütme kurulu başkan yardımcısı Henna Virkkunen, “DSA’nın ilk uyumsuzluk kararıyla, kullanıcı haklarını zedelediği ve hesap vermekten kaçındığı için X’i sorumlu tutuyoruz. Kullanıcıları mavi tiklerle aldatmanın, reklam bilgilerini gizlemenin ve araştırmacıları dışlamanın AB’de yeri yoktur,” dedi.

Bu karar, ABD’deki Trump yönetimini de öfkelendirme riski taşıyor. ABD Ticaret Bakanı geçen hafta, AB’nin çelik tarifelerini düşürmek için teknoloji düzenlemelerini gözden geçirmesi gerektiğini söyleyerek, bu konuyu ticaret müzakereleri için bir koz olarak kullanmaya çalışmıştı. Ancak AB yetkilileri, kararın ABD’den gelen baskıdan bağımsız olduğunu ve teknoloji şirketlerini düzenleme konusunda “egemenlik hakkını” koruduklarını açıkladı.

Sırada ne var?

Dünyanın ilk trilyoneri olma yolunda ilerleyen Elon Musk’ın, bu cezaya 90 gün içinde bir “eylem planı” ile yanıt vermesi gerekiyor. Şirketin, Apple gibi geçmişte AB kararlarına itiraz eden diğer teknoloji devleri gibi, Avrupa Adalet Divanı’na başvurarak karara itiraz etme hakkı da bulunuyor.

Bu arada AB, TikTok’tan da şeffaflık endişelerini gidermek üzere reklam havuzlarını (repository) sağlama taahhüdü aldığını duyurdu. Yeni yasa, platformların yasa dışı veya yaşa uygun olmayan reklamları tespit edebilmek amacıyla reklamları araştırmacılara açık tutmasını şart koşuyor.