Asrın Büyük Müfessiri: Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır

ASRIN BÜYÜK MÜFESSİRİ: ELMALILI MUHAMMED HAMDİ YAZIR

DOĞUMU: 1878 – ANTALYA
VEFATI: 1942 – İSTANBUL

Aslen Burdur’un Gölhisar ilçesinin Yazır köyünden olup, Antalya’nın Elmalı ilçesinde doğdu.

İlk ve orta öğreniminin yanı sıra hâfızlığını Elmalı’da tamamladı.

Bakkal Ârif Efendi ve Sâmi Efendi’den hat icâzeti aldı.

1895’te ilim tahsili için İstanbul’a gitti ve Küçük Ayasofya Medresesi’ne yerleşti.

1904’te ruûs imtihanını kazandı. Mekteb-i Nüvvâb’ı birincilikle bitirdi.

Çeşitli medreselerde fıkıh usûlü, fıkıh, mantık ve vakıf hukuku derslerini okuttu.

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin ilmiye şubesine üye olup şeriata uygun bir meşrutiyet modeli üzerinde çalıştı.

Beyazıt Medresesi’nde iki yıl süren dersiâmlık görevinden sonra II. Meşrutiyet’in ilk meclisine Antalya mebusu olarak girdi.

1918’de Dârü’l-hikmeti’l-İslâmiyye âzalığına tayin edildi. Ardından bu müessesenin reisliğine getirildi.

Damat Ferid Paşa hükümetinde Evkaf Nâzırı oldu ve ikinci rütbeden Osmanlı nişanı ile ödüllendirildi.

1919’da âyan heyeti üyeliğine tayin edildi ve Süleymaniye Medresesi müderrisliğine getirildi.

Cumhuriyet’in ilanı ile işsiz kaldı. Maddî sıkıntı çektiği bu dönemde Metâlib ve Mezâhib adlı tercüme eserini tamamladı.

Millî Mücadele döneminde İstanbul hükümetlerinde görev aldığı için gıyabında idama mahkûm edildi.

Ankara’da kırk gün tutuklu kaldıktan sonra suçsuz bulunarak serbest bırakıldı ve İstanbul’a döndü.

Soyadı kanunu çıkınca Yazır soyadını alsa da Elmalılı adıyla tanındı.

TBMM’de Türkçe bir tefsir hazırlatılması kararı alınınca bu görev kendisine teklif edildi. Bu vesileyle Hak Dini Kur’an Dili adlı tefsiri yazdı.

Türkçe, Arapça ve Farsça şiirler yazdı. Fransızcayı tercüme yapacak derecede iyi öğrendi.

27 Mayıs 1942’de kalp yetmezliği sebebiyle vefat etti ve Sahrayıcedid Mezarlığı’na defnedildi.

BAZI ESERLERİ

Hak Dini Kur’an Dili
İrşâdü’l-ahlâf fî ahkâmi’l-evkâf
Metâlib ve Mezâhib
İstintâcî ve İstikrâî Mantık