El Ninonun hızlı yükselişi küresel hava dengesini sarsabilir

Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada, El Nino-Güney Salınımı (ENSO) olarak bilinen iklim döngüsünün sera gazı artışıyla birlikte büyük bir dönüşüm sürecine girdiği tespit edildi.

Güney Kore, ABD, Almanya ve İrlanda’dan bilim insanlarının yürüttüğü çalışma, yüksek çözünürlüklü iklim modelleri kullanarak Pasifik’teki deniz yüzeyi sıcaklıklarının önümüzdeki birkaç on yılda keskin biçimde artacağını gösterdi.

Hawaii Üniversitesi’nden Prof. Malte F. Stuecker, “Daha sıcak bir dünyada tropikal Pasifik, kararlı durumdan kararsız bir salınıma geçebilir. Bu, karmaşık iklim modellerinde ilk kez bu kadar net gözlemlendi” dedi.

Düzensizden ritmik döngülere geçiş

Bilim insanlarına göre önümüzdeki 30 ila 40 yıl içinde El Nino ve La Nina döngüleri, bugünkünden çok daha düzenli ve güçlü hale gelecek.

Simülasyonlar, 2065 civarında zayıf ve düzensiz salınımlardan güçlü ve periyodik dalgalanmalara geçileceğini öngörüyor.

Bu değişim, özellikle tropikal doğu Pasifik, doğu Hint Okyanusu ve kuzey Atlantik’te sıcaklık farklarını büyütecek.

Küresel zincirleme etki

Araştırma, güçlenen ENSO’nun diğer büyük iklim sistemleriyle, Kuzey Atlantik Salınımı (NAO), Hint Okyanusu Dipolü (IOD) ve Tropikal Kuzey Atlantik (TNA), senkronize hale geleceğini ortaya koyuyor.

Bu durum, farklı iklim sistemlerinin aynı ritimde hareket etmesine neden olabilir.

Çalışmanın ortak yazarı Prof. Axel Timmermann, “Bu senkronizasyon, Güney Kaliforniya ve İber Yarımadası gibi bölgelerde yağış dengesini bozabilir ve kuraklıkla aşırı yağışın peş peşe yaşandığı ‘iklim kamçısı’ etkilerini artırabilir” ifadelerini kullandı.

Süper bilgisayarlardan gelen uyarı

Araştırma, Alfred Wegener Enstitüsü’nün AWI-CM3 modeli kullanılarak yürütüldü. Atmosfer 31 kilometre, okyanus süreçleri ise 4–25 kilometre çözünürlükte simüle edildi.

Sonuçlar, yüksek sera gazı senaryosuna göre değerlendirildi ve farklı modellerle karşılaştırılarak doğrulandı.

Dr. Sen Zhao, “ENSO’nun gelecekteki davranışı daha tahmin edilebilir olabilir, ancak etkileri çok daha yıkıcı olacak. Bu nedenle toplumların uyum ve planlama kapasitesini güçlendirmesi gerekiyor” dedi.

Hazırlık çağrısı

Araştırmacılara göre, insan kaynaklı iklim değişikliği ENSO’nun doğasını kökten değiştirebilir.

Bu değişim yalnızca Pasifik çevresini değil, Avrupa dahil dünyanın uzak bölgelerini de etkileyecek.
Prof. Timmermann, “Küresel ısınma, ekosistemlerden tarıma ve su kaynaklarına kadar uzanan zincirleme etkiler yaratabilir. Bu yüzden dünya genelinde iklim değişkenliğine karşı hazırlık artık zorunlu hale geldi” dedi.

Ekip, gelecekte 9 km ve 4 km çözünürlüklü yeni modellerle gezegenin iklim ritmini daha ayrıntılı incelemeyi planlıyor. Bu çalışmalar Güney Kore’deki IBS İklim Fiziği Merkezi’nin Aleph süper bilgisayarında sürdürülüyor.