Güneş Sistemine yıldızlararası ziyaretçi tespit edildi

Bilim insanları, Güneş Sistemi’ne dış uzaydan gelen yeni bir cismi gözlemledi. 3I/ATLAS adı verilen kuyrukluyıldız, şimdiye kadar başka bir yıldız sisteminden gelip Dünya’ya bu kadar yaklaşan yalnızca üçüncü gökcismi oldu.

Bu heyecan verici keşif, Şili’deki NASA destekli ATLAS teleskobu tarafından yapıldı. Kuyrukluyıldızın hızı ve izlediği düz yörünge, onun Güneş Sistemi’ne ait olmadığını açıkça gösteriyor. Bilim insanları, cismin Samanyolu’nun merkezinden geldiğini düşünüyor.

Gökbilimcileri harekete geçirdi

Kuyrukluyıldız saniyede 60 kilometre hızla hareket ediyor — yani saatte yaklaşık 214 bin kilometre. Bu hız, Güneş’in çekim gücüne bağlı olan yerel cisimler için mümkün değil. NASA’nın Kaliforniya’daki Jet İtki Laboratuvarı’ndan Dr. Paul Chodas’a göre bu, 3I/ATLAS’in milyonlarca yıldır uzayda dolaştığını ve tesadüfen Güneş Sistemi’ne girdiğini gösteriyor.

Gökbilimciler şu anda bu nesnenin hareketlerini onlarca teleskopla yakından izliyor. Kuyrukluyıldız ilk olarak 14 Haziran’da gökyüzünde fark edildi. Şu anda Dünya’dan yaklaşık 670 milyon kilometre, Güneş’ten ise 416 milyon kilometre uzakta.

[The Virtual Telescope Project, çarşamba günü gök cisminin bir görüntüsünü yakaladı. Fotoğraf: Gianluca Masi / The Virtual Telescope Project]

Diğer yıldız sistemlerinden gelen kozmik kalıntılar

3I/ATLAS, yıldızlararası uzaydan gelen üçüncü kuyrukluyıldız. Daha önce 2017’de keşfedilen ‘Oumuamua ve 2019’da gözlemlenen 2I/Borisov, aynı şekilde heyecan yaratmıştı. Özellikle Oumuamua’nın hızlanma hareketleri, onun bir uzay aracı olabileceği yönünde tartışmalara neden olmuştu.

Yeni gözlemler, 3I/ATLAS’in yüzeyinden gaz ve toz saldığını gösteriyor. Bu durum, onun klasik kuyrukluyıldız yapısına sahip olduğunu düşündürüyor. Gökbilimciler, bu cismin yaklaşık 20 kilometre çapında olduğunu tahmin ediyor.

Ne zaman en yakına gelecek?

Cisim, 2 Ekim’de Mars’ın 30 milyon kilometre kadar yakınından geçecek. 30 Ekim’de Güneş’e en yakın noktasına ulaşacak; bu mesafe 210 milyon kilometre olacak. Dünya’ya ise en fazla 270 milyon kilometreye kadar yaklaşması bekleniyor — herhangi bir çarpma tehlikesi bulunmuyor.

Kuyrukluyıldız, 2026 ortasına kadar gözlemlenebilir olacak. Önümüzdeki aylarda özellikle Aralık 2025’ten sonra Güneş’in öbür tarafında tekrar görünür hale gelecek.

Araştırmacılar, bu tür yıldızlararası cisimleri inceleyerek başka yıldız sistemlerindeki gezegenlerin nasıl oluştuğunu anlamaya çalışıyor. Villanova Üniversitesi’nden gökbilimci Teddy Kareta, bu cisimlerin “başka yıldızların çevresinde oluşmuş asteroitler ve kuyrukluyıldızlar” olduğunu söylüyor.

Bu gökcisimleri, başka dünyalardaki yapı taşlarını temsil ediyor. Dolayısıyla bilim insanları, 3I/ATLAS’in tüm özelliklerini öğrenmek için zamanla yarışıyor