Kosova, Sahih-i Buhari’nin nadir bir nüshasına ev sahipliği yapıyor

Ali ibn Abdullah tarafından elle yazıldığı belirtilen ve Sahih-i Buhari’nin en eski ve en güvenilir nüshalarından biri olarak kabul edilen Yunini nüshası, Kosova’nın Yakova şehrinde dönemin zenginlerinden Süleyman Paşa tarafından satın alındı ve gelecek nesillerin faydalanması amacıyla bu şehrin simge camisi olan Hadum Camii’ne vakfedildi.

Eser; Balkan Savaşları, İkinci Dünya Savaşı ve 1998-1999 yıllarındaki Kosova Savaşı sırasında çıkan geniş çaplı yangınlara rağmen varlığını korumayı başardı.

1950’li yıllarda dönemin Kosova İslam Birliği Başkanı Bajram Agani, bu kitabı ve diğer birçok eski eseri ülkedeki camilerden toplayarak, birliğin merkez kütüphanesinde muhafaza etti.

Kosova İslam Birliği, İslam dünyasındaki okuyuculara ulaştırma hedefiyle söz konusu eseri çoğaltmak için Lübnan’daki bir yayıneviyle 2022’de işbirliği başlattı.

Temmuz ayı başında düzenlenen özel bir törenle eski evi olan Hadum Camii’ne sembolik olarak geri götürülen eser, günümüzde Priştine’deki İslam Araştırmaları Fakültesi’nin kütüphanesinde muhafaza ediliyor.

Binin üzerinde eserin gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor

Kosova İslami Araştırmalar ve İncelemeler Enstitüsü Müdürü Sabri Bajgora, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kosova’nın bu nadir kitap sayesinde hadis ilmi alanında dünya çapında bir konuma yerleştiğini söyledi.

Eserin ilginç bir geçmişe sahip olduğunu belirten Bajgora, “Hadum Camii’nin öğrencileri için özel olarak yazılması Arnavutlar tarafından sipariş edilmiş. Hicri 1179 (miladi 1765) yılında yazılmış ve 1785 yılında vakfedilmiştir. O tarihten itibaren bu camide korunmuş ve Yakova’daki medrese hocaları tarafından öğrencilere hadisleri açıklamak için kullanılmıştır.” dedi.

Yönettiği enstitünün amacı doğrultusunda 1000’in üzerinde benzer eseri de gün yüzüne çıkarmayı hedeflediklerini ifade eden Bajgora, Kosova İslam Birliği tarafından yapılan çağrılarla birçok hoca ve vatandaşın evlerinde muhafaza ettiği değerli eski kitapları bağışladığını, bu eserlerin gelecek aylarda ve yıllarda işlenip yayımlanacağını kaydetti.

“Hadis ilmi açısından çok değerli ve aranan bir eser”

Suriye’den Kosova’ya dönerek 2008’den bu yana ailesiyle burada yaşayan hadis alimi Abdulkadir Arnauti’nin torunu olan Abdulkadir Mahmud Arnauti, İslam Araştırmaları Fakültesinin kütüphanesinde görev yapıyor ve eski kitaplar ile Arap dünyası arasında adeta bir köprü işlevi görüyor.

Kitabın tanıtılmasında önemli rol oynayan Arnauti, şöyle konuştu:

“Bu nadir nüsha bizim için büyük bir gurur kaynağıdır. (Kosova İslam Birliği Başkanı Naim) Tırnava ve müdür Bajgora’nın gözetiminde hazırlanarak Lübnan’da basıldı. Basılan nüshalar Arap-İslam dünyasındaki tüm büyük kütüphanelere dağıtıldı. Tüm kitap fuarlarına katıldığımız bu kitap, hadis ilmi açısından çok değerli ve aranan bir eserdir.”

Sahih-i Buhari

Hadis ilminin en önemli alimlerinden biri olarak görülen, miladi 870 yılında vefat eden Muhammed bin İsmail el-Buhari’nin en meşhur eseri Sahih-i Buhari, Kur’an-ı Kerim’den sonra en güvenilir kitap olarak kabul ediliyor.

Buhari, Hazret-i Muhammed’in sözlerini, fiillerini ve tasviplerini ifade eden terim olan hadisleri sadece sağlam senetler üzerinden derleyerek İslam dünyasında büyük bir kaynak oluşturdu.

Eser, titizliği ve sahihliğiyle diğer hadis kitaplarından ayrılırken çoğu alim tarafından en üstün hadis kitabı olarak görülüyor.